سمعک چیست؟

سمعک دستگاهی الکترونیکی است که با تقویت صدا به فرد کم شنوا کمک می کند تا بهتر بشنود. به عبارت بهتر سمعک دستگاهی الکترواکوستیکی است که صدا را از محیط اطراف گرفته و آن را با تقویت مناسب سازی شده به مجرا یا کانال گوش فرد کم شنوا ارائه می کند. سمعک در رسته اورتز ها قرار می گیرد یعنی وسیله ایست که کمک می کند تا اندام کم توان به قابلیت های بهتری دست پیدا کند.

تاریخچه سمعک

نخستین سمعک ها، شیپورهایی بودند که در قرن هفدهم میلادی افراد بر روی گوش خود می گذاشتند تا صدای افراد را بلندتر و صدای محیط را کمتر بشنوند. فرد کم شنوا سر شیپور را به سمت گوینده مورد نظر خود می گرفت و صدای او را با وجود مزاحمت صدا های اطراف بهتر دریافت می کرد. در واقع مانند اینست که لاله گوش را بزرگتر کرده و مستقیم جلوی منبع صوتی قرار دهیم. این امر هم باعث ورود کمتر صداهای مزاحم اطراف شده و هم صدای مورد نظر را با اندکی تقویت به گوش می رساند. با اختراع تلفن، نخستین گام در جهت ساخت سمعک های امروزی در اواخر قرن نوزدهم برداشته شد. در ابتدا سمعک ها به صورت جیبی بوده و البته نویز داخلی قابل توجهی داشت. منبع تغذیه الکتریکی آن به صورت پیل الکتریکی شیمیایی عمل کرده و فرد باید این مجموعه را در کنار هم حمل می کرد. البته پیشرفت قابل توجهی بود چون قدرت سمعک به نحو قابل ملاحظه ای افزایش یافته و صداها بهتر به گوش فرد کم شنوا می رسید. با پیشرفت دانش بشری در قرن بیستم سایز باتری ها کوچکتر شده و با ساخت باتری های ذغالی شاهد حضور سمعک هایی کوچک تر و قابل حمل تر هستیم. میکروفون ها کوچکتر شده و پخش کننده صدا نیز با کیفیت بالاتر و در سایز کوچکتر امکان بهره برداری داشت

ساختار سمعک

در کل سمعک دارای سه بخش اصلی گیرنده یا میکروفون، تقویت کننده یا آمپلی فایر، فرستنده یا رسیور است که توسط یک منبع تغذیه الکتریکی (باتری سمعک) فعالیت می کند. همان گونه که اشاره شد از اواخر دهه هشتاد میلادی پروسسورهای دیجیتال به امپلی فایر سمعک ها افزوده شده و در نتیجه تلاش شد تا با پردازش اطلاعات دریافتی از میکروفون، صدای متناسب تر با کاهش شنوایی در فرکانس های مختلف به گوش فرد کم شنوا ارسال شود. میکروفون، گیرنده صدای سمعک است. میکروفون سمعک، صدا را از محیط گرفته و آن را تبدیل به امواج الکتریکی می کند تا امپلی فایر و پردازنده های دیجیتالی امکان انجام تغییرات لازم را داشته باشند. در ابتدا  و به ویژه در سمعک های آنالوگ برای دریافت صدا در سمعک فقط از یک میکروفون استفاده می شد اما امروزه در بیشتر انواع سمعک ها به ویژه در انواع پشت گوشی هوشمند از دو میکروفون استفاده می شود.

اجزای سمعک

سمعک دارای سه قطعهٔ مهم است: میکروفون، مدار پردازنده و بلندگو (رسیور).

• میکروفون: کار میکروفون سمعک دریافت امواج صوتی و تبدیل آن‌ها به سیگنال‌های الکتریکی است.
• مدار پردازنده: در مدار پردازنده سمعک تمامی سیگنال‌های الکتریکی دریافت شده از سوی میکروفون پردازش و سپس تقویت می‌شوند.
• بلندگو (رسیور): بعد از پردازش و تقویت سیگنال‌های الکتریکی، این سیگنال‌ها به وسیلهٔ بلندگوی سمعک دوباره به امواج صوتی تبدیل و به گوش استفاده‌کننده ارائه می‌گردد

انواع سمعک

سمعک‌ها از لحاظ شکل ظاهری به گروه‌های زیر طبقه‌بندی می‌گردند:

1- سمعک جیبی

2- سمعک استخوانی (عینکی و هدباند)

3- سمعک داخل مجرا

4- سمعک داخل گوش

5- سمعک نامرئی (کاملا داخل گوش)

6- سمعک رسیور داخل مجرا

در سال ۲۰۰۷ سمعک جدیدی به شکل گوشواره وارد بازار دنیا شده‌است که اصطلاحاً سمعک گوشواره‌ای نامیده می‌شود. این سمعک که مخصوص خانم‌ها یا افرادی با کلاپس کانال گوش است توسط یک ایرانی بنام افشین امیری ججین طراحی و ساخته شده‌است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع سمعک به لینک زیر مراجعه نمایید:

-انواع سمعک

تجویز سمعک

برای این که بهترین نتیجه از تجویز سمعک به دست بیاید باید به شنوایی شناس مجوزدار از سازمان نظام پزشکی مراجعه نمود. او بر اساس ادیوگرام (نتیجه آزمایش شنوایی) به شما توضیح می دهد که از چه مدل سمعکی و با چه امکانات و قابلیت هایی باید استفاده کنید. البته که قیمت سمعک هم یک فاکتور مهم در انتخاب شماست. همچنین بر اساس وضعیت ادیوگرام، شما و شنوایی شناستان تصمیم می گیرید سمعک یک یا دو گوشی تجویز گردد.

تجویز دو گوشی سمعک مزایای بسیار و بهره وری غیر قابل انکاری چون درک بهتر گفتار در محیط های پر سروصدا، حفظ تعادل و بالانس شنوایی و جهت یابی راحت تر از نکات قابل اشاره است. سمعک های مدرن امروزی نیاز به تنظیمات دقیق بر اساس نوع و مقدار کم شنوایی و حتی سبک زندگی کاربر سمعک دارد و باید متناسب سازی شود. به پروسه متناسب سازی سمعک با فرد کم شنوا، فیتینگ سمعک گفته می شود. فیتینگ درست و واقعی تنها توسط یک ادیولوژیست یا شنوایی شناس کار آزموده و دارای تحصیلات دانشگاهی در زمینه تجویز سمعک انجام می شود. سمعک در بیشتر کشورها به عنوان یک کالای پزشکی و در رده حساس مراقبتی دسته بندی می شود که باید تحت نظارت های خاص و با ضوابط علمی تجویز گردد زیرا تجویز نادرست آن می تواند آسیب های جدی غیر قابل جبران به دنبال داشته باشد.